ศูนย์เรียนรู้และธนาคารจุลินทรีย์ ป่าชายเลน ระยอง: นวัตกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน

ฟื้นฟูป่าชายเลนด้วยพลังจุลินทรีย์

จังหวัดระยองเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะป่าชายเลนซึ่งมีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลระบบนิเวศ และเป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำหลากหลายชนิด 

อย่างไรก็ตาม ปัญหามลพิษและการบุกรุกพื้นที่ทำให้ป่าชายเลนเสื่อมโทรมลง การฟื้นฟูธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจึงเป็นภารกิจสำคัญของคนในพื้นที่และหน่วยงานต่างๆ

หนึ่งในแนวทางที่ถูกนำมาใช้คือ "จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ" หรือที่เรียกกันว่า "EM (Effective Microorganisms)" ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่มีคุณสมบัติช่วยย่อยสลายของเสีย ลดกลิ่นเหม็น และบำบัดน้ำเสีย นำไปสู่การฟื้นฟูคุณภาพดินและน้ำในป่าชายเลน

ศูนย์เรียนรู้และธนาคารจุลินทรีย์: แหล่งเรียนรู้เพื่อการอนุรักษ์

ด้วยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน รวมถึงกลุ่มบริษัท Gulf Energy Development (Gulf) ที่ให้การสนับสนุนด้านองค์ความรู้ เทคโนโลยี และงบประมาณ 

ศูนย์เรียนรู้และธนาคารจุลินทรีย์จึงถูกจัดตั้งขึ้นในหลายพื้นที่ของจังหวัดระยอง เช่น วิสาหกิจชุมชนกลุ่มประมงเรือเล็กหาดสุชาดา ตำบลเนินพระ อำเภอเมืองระยอง และสวนป้านุลุงไก่ เกษตรอินทรีย์ ตำบลสำนักท้อน อำเภอบ้านฉาง 

ศูนย์เหล่านี้เป็นสถานที่ที่ให้ความรู้แก่ชุมชนเกี่ยวกับการใช้จุลินทรีย์เพื่อดูแลสิ่งแวดล้อมและเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร

ธนาคารจุลินทรีย์: ฝาก-ถอนจุลินทรีย์เพื่อชุมชน

แนวคิดของ "ธนาคารจุลินทรีย์" คือการให้ชาวบ้านเข้าถึงจุลินทรีย์ได้ง่ายขึ้น โดยศูนย์จะทำหน้าที่เป็นแหล่งผลิตและแจกจ่ายจุลินทรีย์ให้แก่ประชาชนที่ต้องการนำไปใช้ในครัวเรือน การเกษตร หรือการฟื้นฟูแหล่งน้ำ 

นอกจากนี้ยังมีการอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการทำฮอร์โมนปลาหมัก ปุ๋ยหมัก และผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์อื่น ๆ เพื่อสร้างรายได้และลดต้นทุนการใช้สารเคมี

ผลลัพธ์และความสำเร็จของโครงการ

โครงการศูนย์เรียนรู้และธนาคารจุลินทรีย์ไม่เพียงแต่ช่วยฟื้นฟูป่าชายเลน แต่ยังสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนในจังหวัดระยอง ชาวบ้านใช้จุลินทรีย์เพื่อปรับปรุงคุณภาพน้ำและดิน ลดปัญหาน้ำเสีย และเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรได้อย่างยั่งยืน อีกทั้งยังช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้อปุ๋ยและสารเคมีต่าง ๆ

นอกจากนี้ โครงการยังส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน และประชาชนในการดูแลสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะการอนุรักษ์ป่าชายเลน ซึ่งเป็นทรัพยากรสำคัญของจังหวัดระยองและประเทศชาติในระยะยาว

ศูนย์เรียนรู้และธนาคารจุลินทรีย์ในป่าชายเลนจังหวัดระยองเป็นตัวอย่างของการใช้วิทยาศาสตร์และภูมิปัญญาท้องถิ่นในการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

นอกจากจะช่วยฟื้นฟูธรรมชาติแล้ว ยังสร้างรายได้และความยั่งยืนให้แก่ชุมชน หากมีการขยายแนวคิดนี้ไปยังพื้นที่อื่นๆ ทั่วประเทศ ก็จะช่วยแก้ไขปัญหามลพิษและส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนได้ในอนาคต

......................................